Trzy wydania na raz

Nasze trzy sześciomasztowce to nowe wydania kwartalników Res Publica Nowa i Magazyn Miasta oraz półrocznika Visegrad Insight. 25 i 26 czerwca zapraszamy do byłego Urzędu Cenzury przy ul. Mysia 3 w Warszawie w ramach Res Publica Festival. Wszystkie trzy czekają tam na uczestników festiwalu.

Premiera 25 czerwca. Od tego dnia wydania pism będą dostępne w naszej księgarni internetowej. Od 1 lipca będzie można znaleźć je w Empikach i dobrych księgarniach w całej Polsce.

Res Publica Nowa “Uwolnić moc. Powrót imperiów”

Jest moc w Res Publice. Polityka zawsze ma swoje ciemne źródło siły. Aby zachodnia demokracja mogła skutecznie oddziaływać na świat, musi odszukać swoje imperialne korzenie. Bez siły (realizmu politycznego) nie ma polityki.

[pełny opis poniżej]

Magazyn Miasta “Wspólnoty miejskie”

Dwudziestopięciolecie reformy samorządowej inspiruje nas do podsumowania ćwierćwiecza działalności samorządów lokalnych w Polsce. Nadszedł czas na wdrożenie w życie polskich gmin interdyscyplinarnego, radykalnego podejścia do rozwoju społecznego, opartego na dekadach badań prowadzonych przez naukowców i latach doświadczeń licznych miast z całego świata.

[pełny opis poniżej]

Visegrad Insight “Jak wykształcić innowatorów?”

W jaki sposób reformować systemy edukacyjne, żeby kolejne pokolenia były tak samo, a nawet bardziej niż dziś, kreatywne, innowacyjne i przedsiębiorcze?

[pełny opis poniżej]

Uwolnić moc. Powrót imperiów

Jest moc w Res Publice. Polityka zawsze ma swoje ciemne źródło siły. Aby zachodnia demokracja mogła skutecznie oddziaływać na świat, musi odszukać swoje imperialne korzenie.

W nowym numerze piszemy o tym, że Europa ma zaszyte w sobie doświadczenie imperium (Marcin Król, Imperializm wewnątrzeuropejski), które na trwale określiło kontynentalne rozumienie polityczności. Oraz o tym, że w Polsce tak pojętej polityczności nigdy nie było (Jerzy Stępień, Oligarchia szlachecka; Adam Balcer, Polska nie papuga).

Nie odrobiliśmy lekcji politycznego realizmu, tym samym nie mogliśmy również przepracować postimperialnej traumy (Bartłomiej Sienkiewicz, Wojciech Przybylski, Skąd brać siłę). Wciąż fantazjujemy o sile, tak naprawdę nie znając realnych kształtów naszych marzeń (Piotr Nesterowicz, Mocarstwo łagodności). A bez siły (realizmu politycznego) nie ma polityki.

Zastanawiamy się nad mocą nostalgii za imperium (Paweł Rojek, Fantazmat postimperialny) i jego popkulturowych klisz (Jędrzej Burszta, Długie trwanie przyszłości; Igor Czernecki, Pozytywistyczna dystopia. Kubrick, Kołakowski i imperium zła).

Zauważamy, że abdykacja idei imperialnej stworzyła oligarchów – te wykarmione przez liberalizm postimperialne potwory (Spasimir Domaradzki, Nieporządek po upadku, Piotr Arak, Plutonomie). Kontestujemy ich subwersywne igraszki z polityką (Kornel Koronowski, House of Oligarchs) i sztuką (Patrycja Cembrzyńska, Mój jacht, mój samolot, Mój anioł i mój Wielki Bóg Pieniędzy). Z drżeniem pytamy, które imperium wstaje z kolan (Oliwia Mimi Bosomtwe, Sonety czarnomorskie), a które straciło już swój symboliczny powab (Monika Żychlińska, Anna Kuczyńska, Ameryka. Imperium z rysą).

Wreszcie, dokonując przeglądu najmocniejszych tytułów wydawniczych ostatnich miesięcy z coraz większym przekonaniem zdajemy sobie sprawę, że ani marksizm (Janusz. A. Majcherek, Marksizm to nie alternatywa. O Inna Rzeczpospolita jest możliwa Jana Sowy) ani rozkosz (Krzysztof Pacewicz, Erotyczne monstrum na ratunek Europie. Na marginesach Lektur retrospektywnych Szymona Wróbla) nie dają pocieszenia. Pozostaje chyba tylko zaufać precyzji wiersza (Jan Burnatowski, O Gdybym wiedział, zbiorze rozmów z Ryszardem Krynickim). Numer specjalny zawiera także teksty anglojęzyczne wydane w ramach Partnerstwa Wolnego Słowa (Free Speech Partnership, English supplement).

Wspólnoty miejskie

Dwudziestopięciolecie reformy samorządowej inspiruje nas do podsumowania ćwierćwiecza działalności samorządów lokalnych w Polsce.

Liczne środowiska – od Koalicji 5 grudnia po Kongres Ruchów Miejskich – apelują z tej okazji o wprowadzenie konkretnych zmian w ustawodawstwie. Proponują wzmocnienie roli radnych i mieszkańców w systemie zarządzania miastami, aby zdanie otwierające Ustawę o samorządzie gminnym – „Mieszkańcy tworzą wspólnotę samorządową” – stało się rzeczywistością. Radykalnej przemiany potrzebują jednak zarówno zapisy w tej ustawie, jak i przestrzenie miast oraz członkowie społeczności lokalnych.

Jak podkreśla w wywiadzie otwierającym numer prof. Barbara Fatyga, budowanie wspólnot to proces. Na jego efektywność wpływa wiele czynników, o czym często zapominamy.

Warto więc zadać sobie pytanie, co możemy zrobić, by wesprzeć etap rozwoju społecznego, na którym się znajdujemy, i jego kolejne odsłony? Żebyśmy żyli w miastach bliżej siebie, szczęślwiej i dłużej? Nadszedł czas na wdrożenie w życie polskich gmin interdyscyplinarnego, radykalnego podejścia do rozwoju społecznego, opartego na dekadach badań prowadzonych przez naukowców i latach doświadczeń licznych miast z całego świata. Dlatego też 9. numer „Magazynu Miasta” przygotowaliśmy z myślą o haśle „Wspólnoty miejskie”. 

Zachęcamy do zgłębienia obszarów, które naszym zdaniem warunkują ich rozwój. Przyjęliśmy, że są to szeroko pojęte nowoczesne narzędzia demokracji (o części z nich opowiada w numerze Marcin Gerwin), ekonomia współdzielenia (którą omawiamy wywiadem Borysa Cieślaka z Sarah McKinley z amerykańskiej organizacji Democracy Collaborative), przemyślana polityka społeczna (w wydaniu autorsko zilustrowana przez Rafała Krenza i Małgorzatę Krysę), edukacja do wspólnoty (którą zarysowuje m.in. prof. Krystyna Skarżyńska), lokalny wymiar sportu (przedstawiony przez Aleksandrę Gołdys), społeczna rola przestrzeni półpublicznych i publicznych oraz praca na rzecz wspólnoty miejsca (omówione m.in. przez prof. Marię Lewicką w rozmowie z Ewą Zielińską oraz przez Martę Żakowską), wysokiej jakości zieleń w przestrzeniach lokalnych (której roli dowodzi Krzysztof Herman), społecznościowe aspekty usług (w numerze przedstawione na przykładzie usługi Casserole opisanej przez Martynę Obarską) i inkluzywna polityka kulturalna (opisana przez Wojciecha Kłosowskiego). W tym zestawie powinny też się znaleźć, oczywiście, dobra polityka mieszkaniowa i zrównoważony transport. Poświęciliśmy im już jednak pełne numery „Magazynu Miasta”, wydanie pierwsze i czwarte. Zachęcamy do ich lektury! Choć papierowy nakład tych wydań został już wyczerpany, elektroniczne wersje wciąż są dostępne w księgarni na stronie www.magazynmiasta.pl.

W 9 numerze Magazynu Miasta przeczytacie też m.in. rozmowę redakcji z ministrem środowiska Maciejem Grabowskim o awanturze powietrznej i przystosowywaniu miast do zmian klimatu, relację Marty Gendery z Szanghaju poświęconą nowej strategii rozwoju tego miasta, opowieść Katarzyny Dordy o Sharing Cities oraz tekst Macieja Świderskiego o gnijącym problemie – nadmiarze produkowanych przez nas odpadków organicznych i powstającym przez nie metanie, dwudziestokrotnie groźniejszym gazie cieplarnianym niż dwutlenek węgla. Zapraszamy też do lektury fragmentu książki Justina McGuirka „Radykalne miasta. Przez Amerykę Łacińską w poszukiwaniu nowej architektury” wydanej przez nas i Fundację Bęc Zmiana, którego autor weźmie udział w Res Publica Festival już w ten piątek, 26 czewca.

Jak wykształcić innowatorów?

W zeszłym roku Res Publica wraz z Financial Times, Google oraz Funduszem Wyszehradzkim po raz pierwszy ogłosiła listę innowatorów z Europy Środkowej i Wschodniej – New Europe 100.
W nowym numerze piszemy o edukacji, dzięki której takich liderów w regionie będzie przybywać. Co sprawi, że kolejne pokolenia będą tak samo, a nawet bardziej, kreatywne, innowacyjne i przedsiębiorcze?

Ludzie nie są maszynami i nie można w nich wgrać umiejętności, motywacji i ambicji tak, jak to się robi z aplikacjami w telefonie, podkreśla Filippo Addarii z The Young Foundation.

Benjamin Cunningham zwraca uwagę, że we wciąż transformującej się Europie Środkowej potrzeba radykalnej zmiany w systemach kształcenia. Zacznijmy od stawiania podstawowych pytań: kto zostaje nauczycielem? Jakie tematy porusza się w szkole? Czy edukacja powinna skupiać się tylko na najmłodszych?

Oľga Gyárfášová porównuje system kształcenia wyższego na Słowacji do stajni Augiasza, jednocześnie zauważając, że dopiero niedawno środowisko akademickie dostrzegło potrzebę zmian.

Iván Szelényi broni idei edukacji humanistycznej, za wzór stawiając amerykańskie szkoły wyższe.

Zarówno prywatne, jak i publiczne uczelnie z krajów Grupy Wyszehradzkiej muszą zacząć przyciągać więcej studentów zagranicznych, żeby przetrwać, przekonują Julie Daňková i Martin Ehl.

Przedstawiamy również 7 inicjatyw edukacyjnych, które pomagają m.in. w kształceniu postaw przywódczych i obywatelskich, a także promują aktywność kobiet w branży nowych technologii.

Anna Wójcik zauważa, że wprowadzając do szkół edukację cyfrową, mamy szansę przywrócić naukę krytycznego myślenia.

Ponadto w numerze m.in.:

Prozaik Péter Nádas stawia pytanie o znaczenie idei postępu i regresu w węgierskim społeczeństwie.

Była premier Słowacji Iveta Radičová wskazuje możliwe scenariusze dla Ukrainy.

Wojciech Przybylski, redaktor naczelny magazynu, pisze o kryzysie w ramach Grupy Wyszehradzkiej, a odpowiadają mu Jiří Schneider, dyrektor Prague Security Studies Institute oraz Henry Foy, korespondent Financial Times w Europie Środkowej.

Polecamy również recenzje nowości wydawniczych z Polski, Czech, Słowacji i Węgier, tekst Bodó Balázsa o cyfrowych transferach wiedzy w Europie Środkowej, a także najlepsze fotografie absolwentów Instytutu Twórczej Fotografii w Opavie wybrane przez Katarzynę Sagatowską.

Wydanie jest dostępne na stronie internetowej www.visegradinsight.eu, w e-księgarni Res Publiki w formie elektronicznej i papierowej oraz na wszystkich większych regionalnych konferencjach.

Magazyn Visegrad Insight ukazuje się co pół roku. Przygotowywany jest przez międzynarodowy zespół pod kierownictwem redakcji Res Publiki w Warszawie. Projekt wydawniczy finansuje Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki.

Res Publica Nowa  

Redakcja Res Publiki Nowej