Edmund Wnuk-Lipiński 1944-2015

Był dla swoich studentów bardzo ważnym nauczycielem. Miałem to szczęscie, że w ramach MISH został moim tutorem, więc zawdzięczam mu szczęśliwie zakończoną ścieżkę studiów. Dzięki jego mądrym radom trafiałem na kolejnych, wspaniałych, uniwersyteckich mistrzów. Nie mniej skorzystałem w rozmowach z tym niezwykle uprzejmym, tchnącym wewnętrzną siłą człowiekiem. Wojciech Przybylski SeminariumRead more

4 stycznia 2015

Był dla swoich studentów bardzo ważnym nauczycielem. Miałem to szczęscie, że w ramach MISH został moim tutorem, więc zawdzięczam mu szczęśliwie zakończoną ścieżkę studiów. Dzięki jego mądrym radom trafiałem na kolejnych, wspaniałych, uniwersyteckich mistrzów. Nie mniej skorzystałem w rozmowach z tym niezwykle uprzejmym, tchnącym wewnętrzną siłą człowiekiem.

Wojciech Przybylski

Edmund Wnuk-Lipiński / fot. Wikimedia Commons
Edmund Wnuk-Lipiński / fot. Wikimedia Commons

Seminarium z socjologii polityki, które prowadził dla grupki studentów w ramach zajęć specjalnych Artes Liberales, pod względem treści było rzetelnym i uporządkowanym wykładem naukowca światowej klasy. Po nieprzyjemnych przygodach z mizerią formalnej politologii szczerze wątpiłem, że ktokolwiek może nauczać o polityce w sposób interesujący. Tym bardziej, że można łączyć światowej klasy warsztat – rozpoznawany na zagranicznych uczelniach – z charyzmą nagradzanego pisarza science-fiction (za Rozpad połowiczny 1988 otrzymał nagrodę Janusza A. Zajdla). Kto z politologów gotów jest rozwijać tak wiele pozaformalnych talentów i zarazem przewodniczyć międzynarodowym gremiomm socjologicznym?

Profesor Edmund Wnuk-Lipiński był po prostu olśniewający. Nie tylko mądry, ale przede wszystkim elegancki. Wypowiadał się zawsze w oparciu o doskonale opanowany warsztat socjologa polityki, utrzymywał wyjątkową dyscyplinę słowa – której wymagał od siebie oraz od swoich rozmówców – i potrafił oczarować nieoczekiwanymi porównaniami i przykładami, ilustrując wyjaśniane zjawiska. Z klasą wprowadzał nas w świat socjologicznych teorii transformacji, które zgłębiał na zupełnie innym poziomie z takimi gwiazdami socjologii jak profesor Jadwiga Staniszkis, Andrzej Rychard czy Jackek Raciborski. Miał też wiele cierpliwości do studentów, których wówczas prowadził, choć MISHowcy do ułożonych nie należą.

Pod koniec studiów ścieżki naszych zainteresowań się rozwidliły. Mniej interesowała mnie już socjologia polityki, a bardziej historia intelektualnych poszukiwań w tej dziedzinie. Uczestniczyłem jeszcze w jego seminarium specjalnym poświęconym przemianom współczesnej polityczności: globalizacji, demokratyzacji i państwu narodowemu. Owocem była świetna książka pt. Świat międzyepoki, wydana przez ZNAK w 2004 r., którą warto czytać, choćby po to by zrozumieć, dlaczego państwo narodowe – wbrew założeniom globalizacji – nie traci, a nawet zyskuje dziś na znaczeniu.

Ceniłem sobie to, że po latach od zakończenia studenckiej przygody zaoferować mi prowadzenie zajęć o teoriach stosunków międzynarodowych w Collegium Civitas i choć tego projektu jeszcze nie zrealizowałem, to w przyszłości będę musiał, stawiając sobie Profesora jako wzór w tej dziedzinie. Wśród mistrzów jakich słucham był jednym z ważniejszych. Brakować będzie mi rozmów z nim i jego mądrej rady.

Pozostanie dla mnie zawsze inspiracją i przykładem – nie tylko ze względu na intelekt. Widywałem go czasem w Kościele rektorskim środowisk twórczych przy pl. Teatralnym, do którego chodził w niedziele. Niezmiennie pogodne oczy i czarujący uśmiech przebijały historię osobistych tragedii, które przeżył, ale które nie załamały jego dążenia do poznania, jego siły ducha (polecam wszystkim lekturę jego rozmowy z Teresą Torańską z 2004 r.). Ta siła się udzielała innym.

Wojciech  Przybylski

Wojciech Przybylski prowadzi największy w Europie Środkowej program foresightu strategicznego na temat polityk europejskich. Jest redaktorem Visegrad Insight w Fundacji Res Publica w Warszawie. W przeszłości redaktor naczelny Res Publiki Nowej, a następnie EUROZINE - paneuropejskiej sieci magazynów kultury. Wykłada gościnnie dla Foreign Service Institute for U.S. Government, Central European University Democracy Institute, Katolickim Uniwersytet Pázmánya w Budapeszcie. Absolwent MISH UW, Europe’s Future Fellow w IWM - Instytucie o Człowieku w Wiedniu. Członek rady doradczej LSE IDEAS Ratiu Forum, Europejskiego Forum Nowych Idei i Międzynarodowego Forum Strategii Schmidt Futures i Stowarzyszenia Inkubator Umowy Społecznej. Publikował m.in. w Foreign Policy, Politico Europe, Journal of Democracy, Project Syndicate, EUObserver, VoxEurop, Hospodarske noviny, Internazionale, Zeit, Dzienniku Gazecie Prawnej, Gazecie Wyborczej. Pojawia się także w BBC, Al Jazeera Europe, Euronews, TRT World, TVN24, TOK FM, Szwedzkim Radiu i innych. Publikacje książkowe pod jego redakcją: Understanding Central Europe, Routledge (2017) oraz On the Edge. Poland, Culturescapes (2019).

Dajemy do myślenia

Analizy i publicystyka od ludzi dla ludzi. Wesprzyj niezależne polskie media.