POLSKA NA ROZDROŻU: DEMOKRACJA, AUTORYTARYZM, DECENTRALIZACJA – RPN 2/2023

Wydanie PDF „Res Publiki Nowej” nr 2/2023 „Polska na rozdrożu: demokracja, autorytaryzm, decentralizacja”

15 czerwca 2023

Polska znajduje się w stanie ustrojowego gnicia. Nowy porządek nieliberalnej demokracji nie nastał z pomocą reform strukturalnych, ale przez łamanie niezależności, odbieranie finansowania, marginalizację i obsadzanie biernymi, miernymi, ale wiernymi. Miało to wyeliminować „imposybilizm”, ale doprowadziło do chaosu. 

Nie da się wykluczyć, że taki stan będzie trwał jeszcze jakiś czas – zwłaszcza jeśli wyniki jesiennych wyborów parlamentarnych nie przyniosą rozstrzygnięcia. Posprzątanie tego bałaganu wymaga sporej siły i determinacji. W najnowszym wydaniu „Res Publiki Nowej” zajmujemy się jednak tym, jak może wyglądać ten nowy porządek. 

Spis treści
Spis treści

Pierwszy scenariusz opisuje kroczenie ścieżką w kierunku autorytaryzmu i to,  jak może wyglądać ostateczne zabetonowanie systemu na modłę turecką. Tę ponurą wizję kreśli Tomasz Kasprowicz. Aby ukazać szerszy jej kontekst, publikujemy artykuł Ivána László Nagy’a opisującego jak to zrobiono nad Dunajem. Na marginesie, warto zauważyć, że „Res Publica” przewidywała taki obrót wydarzeń już dawno: właśnie dlatego przypominamy archiwalny tekst Krzysztofa Pacewicza. Jego lektura pokazuje, jak niewiele się zmieniło od tego czasu w ocenie naszej sceny politycznej.

Jednak rozpatrujemy także dwa inne scenariusze. Po pierwsze zwycięstwo opozycji i to, jak może wyglądać próba przywrócenia w Polsce porządku demokratycznego. O tej również niełatwej drodze pisze Adam Jasser

Jest też trzecia ścieżka – pomysł na decentralizację Polski jako antidotum na nasze wewnętrzne podziały. O tym traktuje tekst Heleny Chmielewskiej-Szlajfer. Z kolei Wojciech Przybylski przekonuje, że to właśnie decentralizacja może wzmocnić Polskę.

Nie wiemy, którą drogą pójdzie Polska. Warto jednak zastanowić się nad tym, co nas czeka na końcu każdej z nich… Słowem, „Res Publica” znowu daje do myślenia.

Res Publica Nowa